Mas Papo

Home - Actief - 15 juli: Kerngedicht Dinther


Gedichten

Verhalen

Radio

Actief - Agenda

Diversen

Kerngedicht Dinther

Het kerngedicht voor Dinther is geschreven door Marcel van Herpen. Het gedicht is ook verschenen in het Bernhezer Magazine van Dinther. Het is op canvas gezet met als achtergrond een luchtfoto van Dinther. Het hangt sinds 2008 in Cultureel Centrum St. Serveas in Dinther. Ook in dit gedicht heeft elk woord een betekenis.

Het gedicht gaat als volgt:

Waar een ingedeukte, langgerekte zandrug
naar leven en naar voorspoed geurde
de Aa een grens stelt die doorwaadbaar bleek
olie, wind en water aan de molen sleurden
voor de boer, de bakker en de brouwer
gaf de bouwer van de oude steen
het spel en Avesteyn haar beste been

Terwijl Servatius verbonden met de bron
't dorp als sneeuwloos graf te rusten legde
aan pindullekesboom en Zwanenburg
en allen die er woonden zegde:
U geit en bok en buitenlui
verbind, verbroeder en blijf groeten
om Dinther en de Dinthernaar steeds weer te ontmoeten.

De oude benaming van Dinther is Dinthare. Het woord 'haar' of 'hare' zou wijzen op de langgerekte zandrug tussen Berlicum en Veghel, waarop het dorp ontstaan is. 'Dint' zou kunnen verwijzen naar de afwisselende hoogtes in deze zandrug. In de samenstelling lijkt naam Dinther de volgende betekenis te hebben: 'ingedeukte langgerekte zandrug'.

De olie, wind en water verwijst naar de Dintherse molens, met als mooiste voorbeeld de onlangs gerestaureerde Kilsdonkse Molen. Het verhaal van de Kilsdonkse Molen in Dinther start in de 14de eeuw als de molen een belangrijk onderdeel vormt van het natuurlandschap in het stroomdal van de Aa. Ook binnen de leefgemeenschap heeft de molen een belangrijke functie. De molen maakt namelijk het dagelijkse werk mogelijk voor boeren, bakkers en brouwers en verdient zo de kost voor de molenaar.

'Oude steen' verwijst naar kasteel Avesteijn. Maar ook naar de steen als speelmateriaal 'in de tijd vóór de voetbal'. De oorspronkelijke benaming van kasteel Avesteijn is waarschijnlijk 'Auesteijn' geweest. In het hedendaagse taalgebruik zou het kasteel dan 'oude steen' moeten heten. De betekenis van het woord 'Steyn' in het Middelnederlands is die van burcht of kasteel Avesteyn is ook de naam van de Dintherse voetbalclub. Volgens een zeer oude legende was Servaes een bloedverwant van Jezus, namelijk de achterkleinzoon van Ismeria, de zuster van Maria's moeder, de heilige Anna. Een andere legende verhaalt dat op het graf van Servaes nooit sneeuw lag, zelfs al lag deze elders in de stad heel dik. Zoals het ook onrustig kan zijn in de wereld, terwijl het rustig blijft in Dinther.

Op het dorpsplein in Dinther stond ooit een oude eik. De Dintherse bijnaam voor die boom was afgeleid van het plaatselijke dialect voor eikel: 'Pindulleke'. Ter nagedachtenis aan deze Pindullekesboom is op die plaats in 1979 een ontwerp van Frans Goossens geplaatst. Zwanenburg is het enige dat nog over is van de zes middeleeuwse huizen die Dinther eens rijk was en stamt uit de 14e eeuw.

Geiten en bokken zijn de carnavalsnamen van de Dinthernaren. Later samen met de 'snevelkruiken' uit Heeswijk tot 'snevelbokken' verworden. De geit en bok verwijzen naar de 'autochtone Dinthernaar' en naar de agrarische context.

Ontmoeten verwijst naar de manier waarop Dinther samengaat met anderen: met nieuwe inwoners en nieuwkomers, met Heeswijk in 1969 (beeld van Marga Brey op de scheidslijn heet ook 'de ontmoeting') en met Loosbroek, Vorstenbosch, Nistelrode, Heeswijk en Heesch samen in Bernheze (1994).

Bovenstaande beschrijving is een samenvatting en delen van de tekst die Marcel mij heeft opgestuurd als betekenis van het gedicht. In de rubriek over Vorstenbosch is de tekst van de uitleg van Clemens Geenen.

Mas Papo dichter van Bernheze


Vorige Volgende

© Mas Papo 2019